KODEKS ETYCZNY
POLSKIEJ FEDERACJI PSYCHOTRAUMATOLOGII (PFPt)
„Primum non nocere”
Zgodnie z założeniem PFPt regulacje etyczne zawodu psychotraumatologa przyjęte przez Polską Federację Psychotraumatologii są w zasadniczych kwestiach zbieżne z Kodeksem Etycznym zawodu psychologa oraz Kodeksem Etycznym Polskiego Towarzystwa Psychoterapii Psychoanalitycznej.
Zobowiązania psychotraumatologa wobec pacjentów mają istotne znaczenie z uwagi na szczególny stan psychiczny, w jakim znajdują się osoby po przeżyciach traumatycznych. Założeniem niniejszych wytycznych, jest zarówno dbałość o stan pacjenta jak i o profesjonalną i odpowiedzialną postawę ze strony terapeuty – psychotraumatologa. Podstawowym kryterium w tworzeniu niniejszego kodeksu jest dbałość o dobrostan pacjentów oraz podejmowanie działań, które mają służyć ich dobru, zdrowiu oraz wspierać ich rozwój osobisty.
Od profesjonalistów w dziedzinie psychotraumatologii wymaga się także uczciwej, rzetelnej oraz opartej na szacunku postawie w stosunku do innych specjalistów, współpracowników, instytucji i ich przedstawicieli.
Wytyczne zawarte w niniejszym kodeksie uznaje się za wykładnię obowiązującą zarówno psychotraumatologów, których kompetencje zostały potwierdzone uzyskaniem certyfikatu psychotraumatologa, jak i słuchaczy studiów psychotraumatologicznych (wszystkich etapów), których kompetencje potwierdzone są uzyskaniem dyplomu ukończenia szkolenia, a także osoby będące w trakcie szkolenia. W niniejszym kodeksie poprzez sformułowanie „psychotraumatolog” rozumie się zarówno osoby uczestniczące w szkoleniu z psychotraumatologii, jak absolwentów wszystkich etapów tego szkolenia. Niektóre sformułowania dotyczą także osób będących pracownikami federacji.
W przypadku nierespektowania wymagań Kodeksu, zastosowanym rygorem może być pozbawienie dyplomu lub certyfikatu, usunięcie ze szkolenia, a nawet podjęcie stosownych kroków prawnych, jeśli zaistniałe okoliczności naruszą powszechnie obowiązujący porządek prawny.
Organem uprawnionym do stosowania tego typu restrykcji jest Zarząd Polskiej Federacji Psychotraumatologii we współpracy z Komisją Etyczną federacji.
- Uwzględniając fakt, że osoby po przeżyciach traumatycznych dysponują mechanizmami zdrowienia, podstawowym wymogiem wobec psychotraumatologów jest wymóg, aby nie działać na szkodę pacjentów i nie zakłócać mechanizmów samoistnego zdrowienia.
- Psychotraumatolog powinien być świadomy wywieranego wpływu na swoich pacjentów, wszelkich emocji i zniekształceń, jakie się z nim wiążą oraz własnej odpowiedzialności jaka wynika z tych faktów.
- Psychotraumatolog winien kierować się najlepszą dostępną sobie wiedzą oraz profesjonalnymi umiejętnościami, które powinny być stale doskonalone.
- Najważniejszym celem psychotraumatologa jest działanie dla dobra pacjenta, wspieranie jego ogólnie pojętego zdrowia i rozwoju osobistego.
- Psychotraumatolog winien jest utrzymywać postawę szacunku wobec zarówno pacjentów, jak i kolegów, innych specjalistów, przy czym zasada ta obowiązuje wszystkich specjalistów w zakresie psychotraumatologii zrzeszonych w PFPt, niezależnie od stopnia zaawansowania w szkoleniu, a także pracowników administracyjnych pracujących na rzecz federacji.
- Niezależnie od powyższych wytycznych psychotraumatolog jest obowiązany do zachowania w tajemnicy wszelkich danych powierzanych mu przez pacjentów oraz ich rodziny.
- W kwestii zachowania tajemnicy zawodowej wyjątek stanowią okoliczności, gdy wiedza uzyskana podczas terapii dotyczy myśli lub zamiarów samobójczych, okoliczności zagrożenia czyjegoś życia lub planowanego przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu.
- Psychotraumatolog ma obowiązek poinformować swoich pacjentów o zasadach podejmowanej przez nich terapii, jasno określić jej granice i respektować je podczas całego procesu terapeutycznego, a nawet po jego zakończeniu.
- W przypadku przedstawiania pacjenta do superwizji, psychotraumatolog jest zobowiązany do zachowania jego anonimowości.
- Osoby uczestniczące w superwizji grupowej obowiązuje tajemnica zawodowa.
- Psychotraumatolog jest zobowiązany do powstrzymywania się od wszelkiego kontaktu fizycznego ze swoimi pacjentami, nawet w sytuacjach gdy pacjent o niego prosi.
- W relacji terapeutycznej psychotraumatologa zabronione są inne formy kontaktu poza terapeutycznym (chodzi tu np. o relację prywatną, handlową itp.).
- Psychotraumatolog oraz kandydat do tego zawodu jest zobowiązany do uczciwości i szczerości wobec pacjentów, nie ma prawa wprowadzać ich w błąd lub okłamywać.
- Każdy członek PFPt jest zobowiązany do udostępnienie swoim pacjentom dokumentów uprawniających go do wykonywania zawodu na każde żądanie.
- Psychotraumatolog nie powinien wyrażać ani podważać ocen moralnych, poglądów politycznych czy postaw religijnych.
- Psychotraumatolog nie powinien podejmować relacji terapeutycznych, które naruszają jego osobistą przestrzeń, podważają jego bezstronność lub stawiają go w obliczu konfliktu interesów.
- Psychotraumatolog nie może akceptować postaw i czynów zabronionych prawnie, ani im sprzyjać lub je pochwalać.
- Psychotraumatolog jest zobowiązany do regularnego korzystania z superwizji.
- W przypadku naruszenia zasad niniejszego kodeksu, oraz potwierdzenia tego typu podejrzeń przez organy wyjaśniające sprawę, członek PFPt (lub kandydat) może być upomniany, zawieszony w prawach członka, lub członka - kandydata, lub też pozbawiony członkostwa w federacji.
Od osób przystępujących do Polskiej Federacji Psychotraumatologii oczekuje się wysokich standardów zarówno moralnych, jak i postępowania w zgodzie z porządkiem prawnym oraz szeroko rozumianej postawy respektującej zasady współżycia społecznego. We wszelkich kwestiach spornych psychotraumatolog powinien przyjąć zasadę, iż najważniejszym kierunkiem jego pracy oraz najwyższym przyświecającym mu celem jest dobro pacjenta oraz ogólnie pojęte dobro społeczne.