30.06.2023 r.
Stanowisko stowarzyszeń zrzeszających psychoterapeutów w sprawie rozporządzenia wprowadzającego specjalizację w dziedzinie psychoterapii
W związku z wejściem w życie rozporządzenia dotyczącego specjalizacji w dziedzinie psychoterapii chcemy zwrócić uwagę na ryzyka i problemy z jakimi, w związku z tym faktem, będą się spotykać osoby korzystające z psychoterapii oraz osoby, które jej udzielają.
Chcemy podkreślić, że nowa ścieżka szkolenia w zakresie psychoterapii jest wprowadzana przez Ministerstwa Zdrowia pomimo istotnych argumentów przeciwko tej inicjatywie. Argumenty te, oparte na analizie prawnej, zostały sformułowane przez stowarzyszenia zrzeszające psychoterapeutów już w grudniu 2022 r.
Uważamy, że wprowadzenie specjalizacji nie uporządkuje tej dziedziny, a wręcz pogłębi chaos w obszarze psychoterapii finansowanej ze środków NFZ oraz w innych placówkach, w jakich jest ona stosowana (m.in. w oświacie, ośrodkach pomocy społecznej, organizacjach
pozarządowych, praktykach prywatnych i ośrodkach). Wprowadzenie specjalizacji stworzy system uzyskiwania kwalifikacji, funkcjonujący równolegle do istniejącej od dziesięcioleci sprawdzonej struktury szkolenia i certyfikacji oraz ciągłego doskonalenia zawodowego nad którym pieczę sprawują obecnie stowarzyszenia zrzeszające psychoterapeutów.
Po uzyskaniu tytułu specjalisty osoby nie będą zobowiązane przestrzegać kodeksu etyki ani procedur dotyczących obowiązku doskonalenia zawodowego czy też superwizji. W stosowaniu psychoterapii jest to jednym z podstawowych warunków udzielania profesjonalnej pomocy osobom, które z niej korzystają.
Nasze stowarzyszenia dbają o jakość praktyki zawodowej poprzez akredytację podmiotów szkolących, system certyfikacji psychoterapeutów, działanie komisji etycznych oraz prowadzenie ogólnodostępnych list certyfikowanych psychoterapeutów i superwizorów. Kładziemy również nacisk na rozwój naukowy. Stoimy na stanowisku, że istnieje pilna konieczność ustawowego uregulowania tej działalności, co w naszej opinii zapewni jedynie ustawa wprowadzająca zawód psychoterapeuty.
Mimo wielości stowarzyszeń i różnorodności podejść psychoterapeutycznych wypracowywane są właśnie wspólne założenia dotyczące regulacji zawodu psychoterapeuty, pozwalające uwzględnić różnorodność, z jednoczesnym utrzymaniem wysokich standardów etycznych i szkoleniowych, czego nie zapewnia specjalizacja w systemie ochrony zdrowia, proponowana przez MZ.
Prace nad ustawą o zawodzie psychoterapeuty w naszym środowisku są już w ostatniej fazie uzgodnień i konsultacji prawnych. Nasze organizacje wraz z Parlamentarnym Zespołem ds. ustawowego uregulowania zawodu psychoterapeuty, w którym uczestniczą również przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia, przygotowują projekt ustawy, która będzie regulować zawód gruntownie i spójnie, w oparciu o ponad 60-letnie doświadczenie
wypracowane przez nasze stowarzyszenia w zakresie szkolenia, standardów etycznych i certyfikacji psychoterapeutów.
Celem ustawy jest zadbanie o bezpieczeństwo osób korzystających z psychoterapii, uwzględnienie specyfiki zawodu (zdefiniowanej szerzej niż jedynie w systemie ochrony zdrowia) oraz naszych doświadczeń. Stworzy ona ramy prawne dla systemu szkoleń, certyfikacji i określi zasady odpowiedzialności zawodowej, a także umożliwi prowadzenie krajowego rejestru psychoterapeutów i wprowadzenie wspólnego kodeksu etycznego.
Ustawa skutecznie będzie chronić prywatność osób korzystających z psychoterapii poprzez gwarancję ochrony tajemnicy zawodowej. Uniemożliwi używanie tytułu zawodowego psychoterapeuty przez osoby bez odpowiednich uprawnień, ograniczając tym samym potencjalne nadużycia. Określi także formy doskonalenia zawodowego, zapewniając gwarancję wysokiej jakości usług psychoterapeutycznych.
Biorąc pod uwagę powyższe argumenty, jak również stojąc na straży najwyższych standardów usług psychoterapeutycznych oraz dobra osób korzystających z psychoterapii, nasze stowarzyszenia apelują o pilne przyjęcie ustawy o zawodzie psychoterapeuty. Przekonani o konieczności prawnego umocowania naszego zawodu, dążymy do finalizacji prac nad ustawą i oczekujemy jej uchwalenia jak najszybciej przez nowy Parlament.
Jest to najważniejszy i w naszym przekonaniu jedyny słuszny krok w zapewnieniu spójnej, kompleksowej i skutecznej ochrony zarówno praw osób korzystających z psychoterapii, jak i standardów zawodowych.
Stanowisko sygnowały:
Federacja Towarzystw Psychoanalitycznych (9 stowarzyszeń)
- Instytut Analizy Grupowej “Rasztów”
- Instytut Studiów Psychoanalitycznych im. Hanny Segal
- Krakowskie Koło Psychoanalizy Nowej Szkoły Lacanowskiej
- Polskie Towarzystwo Psychoanalityczne
- Polskie Towarzystwo Psychoanalizy Jungowskiej
- Polskie Towarzystwo Psychologii Analitycznej
- Polskie Towarzystwo Psychoterapii Psychoanalitycznej
- Stowarzyszenie Analityków Jungowskich
Instytut Psychologii Zdrowia Polskiego Towarzystwa Psychologicznego
- Polska Rada Psychoterapii Związek Stowarzyszeń (14 stowarzyszeń)
- Polskie Towarzystwo Psychoterapii Gestalt
- Polskie Towarzystwo Psychologii Analitycznej
- Polskie Towarzystwo Integracyjnej Psychoterapii Doświadczeniowej
- i Edukacji Społecznej Stowarzyszenie Intra
- Stowarzyszenie Psychologów Chrześcijańskich
- Polskie Towarzystwo Psychoterapii Skoncentrowanej na Rozwiązaniu
- Polskie Stowarzyszenie Neuro-Lingwistycznej Psychoterapii
- Stowarzyszenie Edukacji Człowieka Dorosłego
- Polskie Towarzystwo Psychologii Procesu
- Polskie Stowarzyszenie Psychoterapeutów i Praktyków Psychologii Procesu
- Polska Federacja Psychotraumatologii
- Polskie Towarzystwo Psychotraumatologii
- Stowarzyszenie Od Do
- Polskie Towarzystwo Psychoterapii Integratywnej
- Polskie Stowarzyszenie Psychoterapii Integracyjnej
Polskie Towarzystwo Psychoterapii Poznawczej i Behawioralnej
Polskie Stowarzyszenie Integracji Psychoterapii
Polskie Stowarzyszenie Psychoterapii Tańcem i Ruchem
Polskie Stowarzyszenie Rozwoju Psychoterapii
Polskie Towarzystwo Psychoterapii Psychodynamicznej
Sekcja Naukowa Psychoterapii Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego
Sekcja Naukowa Terapii Rodzin Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego
Sekcja Psychoterapii Polskiego Towarzystwa Psychologicznego